- 26 Aralık 2020
- Yayınlayan: Erkan Sarıkaya
- Kategori: AGILE
Tsunami Leadership = Turnusol for Trust
Kriz anlarında empati kur ve kaşılıksız yardım et…
Uzun süre ayakta kalmayı başaran Japon işletmelerin liderlik yaklaşımı bu.
Harvard Business School geçen hafta 2020’nin en popüler yazılarını, yayınları ve sosyal medya paylaşımlarını toparlamış. [1]
Şaşırtıcı olmasa gerek : En popüler 10 hikayenin 8’i COVID-19 ile ilgili.
2020 her açıdan zor geçti.
COVID-19 tüm dünyayı sardı, 1.5 milyon insanı öldürdü, şirketleri kapattı, insanları işsiz bıraktı, herkesin çalışma ve yaşama şeklini kökünden değiştirdi.
Konuyu, “Çevik ekipler durumu çok iyi gözlemleyerek ve değişime adapte olmaya çalışarak bu dönemde sağlam durdu” ya bağlamayacağım merak etmeyin. Bunu zaten yaşayan biliyor.
Beni telefonla arayan bir yönetici şöyle demişti. “İyi ki bu dönemde Çevik ekiplerimiz var, “eşitlenme” ve “sürekli toplanma” ihtiyacı duymuyorum”.
Uzaktan çalışan ekiplerin etkinliğini şimdilik kenara koyuyorum.
Harvard Business Review ‘un bu Top 10 hikayesinden bir tanesi beni daha çok etkiledi…
Kriz anında liderlik ile ilgili tanıdık bir isimden önemli bir yazı.
Hirotaka Takeuchi, Harvard Business School profesörü.
Evet, 1986 yılında Scrum’ın temellerinin dayandırıldığı önemli yayını ile tanıyoruz kendisini : “The New New Product Development Game” [2]
(Japon işletmecileri Krizlerden Kurtulmakta Neden bu kadar iyi?)
“Why Japanese Businesses Are So Good at Surviving Crises?” [3]
Hirotaka Takeuchi yazıda işte bu sırrı açıklıyor.
Bundan 10 yıl kadar önceydi.
11 Mart 2011… 9,1 büyüklüğünde deprem…
ve Tsunami’yi tetikledi…
125 metreden daha yüksek dalgalar Japonya kıyılarını, özellikle bölgenin en büyük ve en kalabalık adası olan Honshu’nun Tohoko bölgesini vurdu.
Sonrası bilanço ağırdı…
Yaklaşık 16.000 kişi yaşamını yitirdi.
100 binler yerini yurdunu kaybetti ve
Milyonlarcası elektriksiz, susuz kaldı.
383.000 bina hasar gördü.
… Ve fakat Tsunami bir şey gösterdi!
Tsunami Leadership = Turnusol for Trust!
Tohoku bölgesindeki bir çok Japon şirket, felaketten kaynaklanan ciddi mali aksaklıklara rağmen bugün halen faaliyet göstermeye devam ediyor, bunun önemine dikkat çekiyor.
Peki, bu işletmeler sadece hayatta kalmayı değil, aynı zamanda gelişmeyi nasıl başardılar?
“Companies in Japan think long-term“
“İstedikleri geleceği inşa etmek için, bir çok işletme 100 yıl, 200 yıl sonrasını düşünerek harekete geçiyor” diyor yazının sonunda Takeuchi.
“Birçok Japon şirketi Wall Street ‘dekiler kadar popüler değil çünkü üstün kârlılık elde etmeye ve hissedar değerini maksimize etmeye odaklanmış değiller”
Toplumda kalıcı değişiklikler yaratmak için ciddi uğraşıyorlar.
Takeuchi
İşte bir örnek;
Bir market zinciri olan Lawson’un CEO’su Takeshi Ninami, gökdelenler sallanırken Tokyo ofisinin penceresinden dışarı baktı.
Tsunami Tohoko kıyılarına ulaşmadan sadece birkaç dakika önce, çalışanlara bir çağrı gönderdi: “Afet kurbanlarına yedi gün yiyecek dağıtın ve maliyeti düşünmeyin”
Bence, gerçek bir lider için zamanlama (“timing”) işte budur…
Daha hükümet yardıma gidemeden 2 savunmasız hafta boyunca pirinç, ekmek ve erişte dahil olmak üzere 200 bin yemek dağıttı.
CEO Ninami’yi ağlatan olay ise şuydu;
Nisan ayında Soma Şehri ilkokul öğrencilerine üç gün boyunca öğle yemeği bağışladı. Belediye başkanı ve okul çocuklarından özellikle tatlılar için teşekkürü duyduğunda, gözlerinden yaşlar döküldü.
“Bunu asla sipariş etmemiştim!”
“Öğrenciler için menüye tatlı ekleyenler kendi başlarına karar veren çalışanlarımdı.”
TAKESHI NINAMI, CEO Lawson
Bir diğeri, kendilerine “Yakult Hanımları” diyen Yakult adındaki işletme. %30 küçülürken çalışanları işten çıkarmak önerildiğinde, tersini yaptı. Tüm kazançlarını kaybetme pahasına!
Bankalar kapalı olduğu için her Yakult Hanımına şirketin kasasından $300 nakit dağıttı; firmanın teslimat merkezini çalışanlar ve aileleri için geçici bir barınak olarak kullandı; ve evlerini boşaltmak zorunda kalan Yakult Hanımlarına iş garantisi verdi.
ATOM Manifestomuzda belirttiğimiz değerleri yaşatan gerçek örnekler bunlar…
Peki biz! Çevik liderim! Rol model olabildik mi?
Belirsizlik, kriz ve zor zamanlarda toplum için ne yapıyoruz?
Müşterimiz, çalışanımız, halkımız, komşumuz, okulumuz, öğretmenimiz, esnafımız, hastanemiz ve tüm ihtiyaç sahipleri için ne yaptık?
Kimleri harekete geçirebildik?
Diğer işletmelerin örnekleri aşağıda yazının [3] devamında… İncelemenizi tavsiye ederim.
Referanslar;
[1] HBR.: The 10 Most Popular Stories of 2020. https://hbswk.hbs.edu/item/10-most-popular-stories-of-2020?cid=spmailing-32880538-WK%20Newsletter%20-%20One-Off%20Mailing%2012-21-20%20(1)-December%2021,%202020 (2020).
[2] Takeuchi, H. & Nonaka, I.: The New New Product Development Game. Harvard Business Review. https://hbr.org/1986/01/the-newnew-product-development-game (1986).
[3] HBR.:Why Japanese Businesses Are So Good at Surviving Crises. https://hbswk.hbs.edu/item/why-japan-s-businesses-are-so-good-at-surviving-crises (2020)
Erkan SARIKAYA
Enterprise Agile Coach